مواد شوینده ماشین ظرفشویی چیست؟
تا به‌حال به این فکر کرده‌اید که مواد شیمیایی موجود در شوینده‌های ماشین ظرفشویی چگونه می‌توانند بدون خراشی روی ظروف، سرسخت‌ترین جرم‌ها را از بین ببرد؟ اغلب شوینده‌ها اجزای خاصی برای پاک‌سازی ظروف دارند، اما بیشتر این مواد می‌توانند برای زندگی انسان‌ها مضر باشد. در ادامه مطالب مفصلی در مورد شوینده‌های ماشین ظرفشویی ارائه شده‌است.
شوینده‌های ماشین ظرفشویی چگونه عمل می‌کنند
شوینده دارای ترکیبات خاصی است تا بتواند در محیط آبی ماشین ظرفشویی به‌خوبی عمل کند. عامل کلیدی در ساخت این گونه شوینده‌ها آن است که نباید هیچ گونه کف یا فومی در ماشین ظرفشویی تولید شود. شوینده باید دارای خواص زیر باشد:
موجب کاهش کشش سطحی آب شود.
مواد معدنی موجود در آب را کم‌کند.
چربی و روغن را به‌حالت تعلیق درآورد.
از بروز خوردگی در اثر حرارت و آب روی فلزات محافظت کند.
معمولاً، شوینده‌ها از ترکیبی از مواد شیمیایی مصنوعی و افزدونی‌ها استفاده کرده تا اهداف فوق تأمین شود.
اجزای شوینده
مواد شیمیایی و افزودنی‌هایی که در شوینده‌های ماشین ظرفشویی تجاری استفاده می‌شود معمولاً در یکی از گروه‌های زیر قرار می‌گیرند.
ترکیبات قلیایی. این مواد از طریق ترکیب مواد معدنی با آب، سختی آب را از بین می‌برند. این مواد معدنی اغلب شامل کلسیم و منیزیم هستند. وقتی مواد معدنی داخل محلول باقی می‌مانند به لکه‌ها و لایه‌های چربی روی غذاها اجازه تجمع نمی‌دهند. ترکیبات معمولاً بین ۹۰ تا ۹۵ درصد از حجم شوینده‌های ماشین ظرفشویی را شامل می‌شوند.
فسفات‌ها از جمله ترکیبات معمول هستند. این ترکیبات باعث بروز آلودگی در رودخانه‌ها و دریاچه‌ها می‌شوند. این ترکیبات با افزایش رشد جلبک‌ها در آب موجب کاهش اکسیژن مورد نیاز ماهی‌ها می‌شوند. به‌همین دلیل استفاده از فسفات‌ها در شوینده‌های ماشین ظرفشویی در ایالات متحده منع شده‌است.
عوامل مرتبط با سطوح. این مواد کشش سطحی آب را کم می‌کنند. این موضوع سبب می‌شود که آب به‌طور یکنواخت روی سطوح ظروف پخش شده و بین باقیمانده‌های غذا برود تا از سطح ظروف جداشوند. این مواد تنها ۱ تا ۵ درصد از ماده شوینده هستند. نوعی از این مواد که در شوینده ماشین ظرفشویی به‌کار می‌رود نسبتاً غیرسمی هستند. البته باید ذکر کرد که برخی از موادی که کشش سطحی را از بین می‌برند مسئول ایجاد حساسیت‌های پوستی و علائم تنفسی هستند.
مهارکنندگان خوردگی. از زنگ‌زدگی ظروف جلوگیری کرده و قطعات ماشین ظرفشویی به‌همراه ظروف فلزی و سایر ابزارهایی که از این جنس هستند، نیز سالم می‌مانند. بسیاری از این مواد محافظتی خود ذاتاً موجب خوردگی می‌شوند. برای مثال استنشاق سیلیکات سدیم که یکی از مهارکنندگان خوردگی است، می‌تواند موجب تحریک شدید دستگاه تنفسی فوقانی شود. همچنین اگر بلعیده شود منجر به سوختگی بخش‌های از سیستم گوارش شده و یا در صورت تماس موجب سوختگی پوست می‌شود.
ترکیبات کلورین و مواد سفیدکننده. این مواد به پاک‌سازی ظروف پرداخته و پروتئین‌های موجود در تخم‌مرغ و شیر را می‌شکنند. همچنین منجر به از بین رفتن لکه‌های غذا و حذف لکه‌های آب روی شیشه‌ها می‌شوند. این ترکیبات معمولاً بسیار سمی هستند. به‌علت وجود غلظت بالای کلورین در مواد شوینده این ماده رتبه شماره یک در مسمویت‌های خانگی را دارد. کلورین و مواد سفیدکننده معمولاً بوهایی هستند که در حین کار ماشین ظرفشویی از آن متساعد می‌شود و گازی که به‌تنهایی ساطع می‌شود می‌تواند منجر به مشکلات تنفسی گردد.
خوشبوکننده. بوی نامطبوع مواد شیمیایی را از بین برده و از سوی دیگر بوی باقی‌مانده ذرات غذارا نیز پوشش می‌دهد. بیش از ۳۰۰۰ ماده شیمیایی در ساخت خوشبوکننده‌ها و ترکیبات معطر نقش دارند. برخی از این مواد خوشبوکننده با بروز مشکلات پوستی، آلرژی‌ها و مسائل تنفسی در ارتباط هستند.
نمک‌های قلیایی و عوامل اکسیداسیون. این مواد موجب تجزیه اسید‌ها، روغن و چربی می‌شوند. برخی از مواد در صورتی که وارد دستگاه تنفسی شده، لمس شوند یا بلعیده شوند می‌توانند بسیار خطرناک باشند.
آنزیم‌ها. این مواد نشاسته و پروتئین‌ها موجود در باقی‌مانده غذاها را تجزیه می‌کنند. ساخت آنزیم‌ها می‌تواند تا حد زیادی به سلامت چشم‌ها آسیب واردکند. بنابراین همیشه اطمینان حاصل کنید که هرگز از مواد شوینده ماشین ظرفشویی وارد چشم نشده یا به‌سمت آن پرتاب نمی‌شود.
انتخاب‌های ایمن‌تر
اغلب اجزای شیمیایی در مواد شوینده ماشین ظرفشویی برروی ظروف شما اثری هرچند ناچیز باقی می‌گذارند. این بدان معناست که به‌همراه وعده‌های غذایی که مصرف می‌کنید این مواد شیمیایی نیز وارد بدن می‌شود. خوشبختانه انتخاب‌های سالم‌تری برای مواد شوینده ماشین ظرفشویی وجوددارد.
گروه حفاظت محیط‌زیست در مطالبی که با عنوان راهنمای تمیزکاری‌های سالم ارائه نموده‌اند به ارزیابی بسیاری از محصولات شوینده تجاری موجود می‌پردازند. اخیراً این گروه به ارزیابی ۱۰۵ نوع ماده شوینده ماشین ظرفشویی اقدام نمودند. در این بین، ۱۲ مورد نمره A دریافت کردند که به‌معنای آن است که این شویندگان برای سلامتی انسان نسبتاً سالم تر هستند. همچنین طرز تهیه بسیاری از شویندگان خانگی برای استفاده در ماشین ظرفشویی ارائه شده‌است. تأثیر این شویندگان وابسته به نوع آبی است که در منزل شما وجود دارد و به ماشین ظرفشویی متصل است. اگر تمایل دارید که از یک شوینده جدید استفاد کنید، بهتر است ابتدا از مقادیر کمی از آنها شروع کنید تا اثرش را بفهمید.
در پایان پیشنهاد می شود برای تعمیر انواع ظرفشویی به سایت تخصصی تعمیرات ابرکاوان مراجعه کنید.